Με τον όρο νεόπλασμα, εννοούμε τον αυτόνομο, αυταρχικό και προοδευτικό πολλαπλασιασμό των κυττάρων, μιας περιοχής του σώματος. Τα νεοπλάσματα του στόματος, διακρίνονται ανάλογα με την κλινική τους πορεία, σε καλοήθη και κακοήθη.
α) Τα καλοήθη αναπτύσσονται αργά, δεν διηθούν τους γειτονικούς ιστούς, δεν δίνουν μεταστάσεις και μετά από αφαίρεση δεν υποτροπιάζουν. Συνηθέστερα καλοήθη είναι το θήλωμα και το κερατοακάνθωμα.
1) Το θήλωμα εμφανίζεται συνήθως σε άτομα ηλικίας 20 - 50 ετών. Εδράζεται σε κάθε σημείο του στοματικού βλεννογόνου. Είναι ένα ογκίδιο μισχωτό, με επιφάνεια ανώμαλη, ανθοκραμβοειδή ή μούρου. Σαν θεραπεία συνιστάται η χειρουργική αφαίρεση.
2) Το κερατοακάνθωμα είναι όγκος του δέρματος, με σκληροελαστική σύσταση, ανώδυνος και με λευκωπή χροιά, που τον συναντάμε στα χείλη και προσβάλλει διπλάσια τους άνδρες από τις γυναίκες. Σαν θεραπεία συνιστάται η χειρουργική αφαίρεση και μικρές δόσεις ακτινοβολίας.
β) Τα κακοήθη αναπτύσσονται γρήγορα σε έκταση, διηθούν τους γειτονικ
Περιοδοντικοί ιστοί είναι οι στηρικτικοί ιστοί, οι οποίοι περιβάλλουν και στηρίζουν τα δόντια στις γνάθους. Αυτοί είναι το φατνιακό οστούν (Lamina Dura) με τις φατνιακές αποφύσεις, το ενδοφάτνιο, η οστεΐνη και τα ούλα. Οι νόσοι των περιοδοντικών ιστών είναι υπεύθυνοι για την απώλεια περισσοτέρων δοντιών, από ότι όλα τα άλλα οδοντικά νοσήματα μαζί. Επίσης δημιουργούν προβλήματα και στην γενική υγεία του ατόμου, με αλλεπάλληλες μικροβιαιμίες και ψυχολογικά προβλήματα, από την κακοσμία του στόματος, την αραίωση, την στρέβλωση και απώλεια δοντιών. Οι περιοδοντοπάθειες αποτελούν μεγάλη μάστιγα που η συχνότητά τους πλησιάζει το 100% του ενήλικου πληθυσμού.
Τα αίτια της καταστροφής των περιοδοντικών ιστών είναι:
α) Φλεγμονώδη: ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα.
Τα νοσήματα αυτά είναι τα κυριότερα και σοβαρότερα και έχουν ένα κοινό σημείο. Μπορεί να καταλήξουν σε μη αναστρέψιμη καταστροφή των στηρικτικών ιστών των δοντιών. Η ουλίτιδα είναι επιφανειακή φλεγμονή των ούλων, που οφείλεται σε μικρόβια