Οι Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκης είναι περιοχή βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης. Μέχρι το 2011 ο Δήμος Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης ήταν Δήμος του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και περικλειόταν από τους δήμους: Θεσσαλονίκης, Μενεμένης, Ευόσμου, Σταυρουπόλεως και Νεαπόλεως. Κατά την απογραφή του 2001 είχε 40.959 κατοίκους.
Το 2011 ενώθηκε με το Δήμο Μενεμένης στο Δήμο Αμπελοκήπων - Μενεμένης σε εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης.
Οι Αμπελόκηποι χωρίζονται στις περιοχές: Επτάλοφος, Καΐστριο Πεδίο (Καΐστρι), Σκεπάρνη και Ζεϊτενλίκ.
Σύμφωνα με την παράδοση, οι Αμπελόκηποι ονομάζονταν και «αγγελόκηποι» λόγω της ομορφιάς του τοπίου ή επειδή νόμιζαν πως κατοικείται από αγγέλους.
Στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης εδρεύουν 3 ομάδες καλαθοσφαίρισης. Οι Α.Ο Αμπελοκήπων, οι Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκης και οι Ελπίς Αμπελοκήπων.