Το Μεσολόγγι (επισήμως, Ιερά πόλη Μεσολογγίου) βρίσκεται στο Νότιο τμήμα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, σε απόσταση περίπου 35 χιλιομέτρων από το Αγρίνιο και 37 χιλιομέτρων από το Αντίρριο. Είναι η πρωτεύουσα του Νομού και βρίσκεται μεταξύ των ποταμών Αχελώου και Ευήνου. Παλιότερα ονομαζόταν και μικρή Βενετία, καθώς ήταν χτισμένο πάνω σε τρία νησάκια που βρίσκονταν εκεί, που τώρα είναι ο Άγιος Σπυρίδων, ο Άγιος Παντελεήμων και η κεντρική πλατεία.
Το Μεσολόγγι αποτελεί ένα ιδιαίτερα ιστορικό Δήμο, καθώς στην πόλη έλαβαν χώρα μερικές από τις πιο δραματικές στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, δηλαδή οι δύο Πολιορκίες και η Ηρωϊκή Έξοδος του Μεσολογγίου.
Η γνωστή λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου με τις γραφικές «πελάδες» της - τα μικρά ξύλινα σπιτάκια πάνω σε πασσάλους, μέσα στο νερό - προστατεύεται από την συνθήκη RAMSAR και αποτελεί περιβαλλοντικό πάρκο και οικοσύστημα. Το Μεσολόγγι είναι γνωστό επίσης για τα αλιευτικά του προϊόντα, ιδιαίτερα το Μεσολογγίτικο αυγοτάραχο, μιας και η παρακείμενη λιμνοθάλασσα είναι ιδανικό μέρος για ιχθυοκαλλιέργειες.
Το Μεσολόγγι αποτελεί έδρα του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, ενώ παλαιότερα ήταν έδρα του Δήμου Μεσολογγίου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το Μεσολόγγι έχει 18.121 κατοίκους και μαζί με τις πρώην γειτονικές κοινότητες που ενσωματώθηκαν στον σημερινό Καποδιστριακό Δήμο, αποτελούν ένα δυναμικό και συνεχώς αναπτυσσόμενο οικιστικό σύνολο.
