Η Νάξος ή Αξιά είναι το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων, στο Αιγαίο Πέλαγος. Ο περίπλους της Νάξου είναι 44 ναυτικά μίλια και η έκτασή της φθάνει τα 430 περίπου τ.χλμ. Βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του Αιγαίου, στις ανατολικές Κυκλάδες έχοντας προς Βορρά τη Μύκονο, Ανατολικά τη Δονούσα, Νοτιοανατολικά την Αμοργό, προς Νότο την Ίο και Δυτικά την Πάρο. Από τα ωραιότερα - αν όχι το ωραιότερο χωριό της Νάξου - είναι η Απείρανθος, ένα καθαρά ορεινό χωριό.
Ο κάτοικος της Νάξου ονομάζεται Ναξιώτης, Αξιώτης ή Αξώτης και η κάτοικος Ναξιώτισσα, Αξιώτισσα ή Αξώτισσα αντίστοιχα. Μεταξύ τους οι κάτοικοι αποκαλούνται οι μεν της ορεινής Νάξου Ανωμερίτες και της πεδινής Νάξου Κατωμερίτες, οι δε της πρωτεύουσας χώρας Νάξου Χωραΐτες.
Η Νάξος αποτελεί ένα πλούσιο γεωλογικό πάρκο. Εκτός των περίφημων μαρμάρων της Νάξου στο κέντρο και κοντά στην Κόρωνο, υπάρχουν επίσης και τα κοιτάσματα σμύριδας.
Η ακτογραφία της Νάξου δεν παρουσιάζει ασφαλείς φυσικούς λιμένες και γι αυτό τον λόγο οι κάτοικοι ασχολούνται περισσότερο με γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες και πολύ λίγο με αλιευτικές.
Στο Βορειοανατολικό άκρο της Νάξου υπάρχει ο ορμίσκος του Απόλλωνα, που παρέχει μερική ασφάλεια στα πλοία. Δυτικά η χερσόνησος Στελίς σχηματίζει τον όρμο του Αγ. Προκοπίου, προς τα βόρεια του οποίου βρίσκεται η ομώνυμη πόλη Χώρα και το κύριο λιμάνι της Νάξου. Τέλος, στα Νότια υπάρχει ο ορμίσκος Πάνορμος, που εξασφαλίζει τα πλοία από βορείους ανέμους.
O Δίας, κατά τους αρχαίους Έλληνες, λέγεται ότι γεννήθηκε στην Κρήτη, στη σπηλιά Ιδαίον Άντρον , αλλά μεγάλωσε στη Νάξο και έτσι το ψηλότερο βουνό του νησιού πήρε το όνομά του. Επίσης η Νάξος αναφέρεται από τους μυθικούς χρόνους και με το όνομα "Δία".
Ο πλούτος των περί της Νάξου μύθων αποδεικνύει τη σπουδαιότητα που είχε η Νάξος κατά την αρχαιότητα. Στη Νάξο λατρευόταν και ο Απόλλωνας ο Τράγιος ή Τραγαίος, υπήρχε δε και αρχαίος ναός του Δηλίου Απόλλωνα έξω από την αρχαία πόλη, αλλά κανένα ίχνος δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.