Η Πτολεμαΐδα , πρώην Καϊλάρια, είναι πόλη στη βόρεια Ελλάδα, ανήκει στο νομό Κοζάνης και είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Εορδαίας. Χαρακτηρίζεται ως ενεργειακό κέντρο της Ελλάδος, λόγω των θερμοηλεκτρικών σταθμών που εκμεταλλεύονται το λιγνίτη της περιοχής, για παραγωγή ενέργειας. Η περιοχή της Εορδαίας μαζί με την υπόλοιπη Άνω Μακεδονία της αρχαιότητας ή τη σημερινή Δυτ. Μακεδονία, αποτελεί την πανάρχαια κοιτίδα των Μακεδόνων. Η ονομασία της πόλης προέκυψε από τον Πτολεμαίο, στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, άγαλμα του οποίου υπάρχει στην κεντρική πλατεία της πόλης.
Το όνομα Εορδαία σημαίνει αγαπημένη και πάρθηκε από την αρχαία θεά Έορδα (Μητέρα Γη). Με τη γρήγορη εξέλιξη του κράτους των Αιγών, βασιλείς των μεταξύ των άλλων διετέλεσαν ο Φίλιππος ο Β΄ και ο Μέγας Αλέξανδρος. Από τους στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου , ο Πτολεμαίος ο Λάγου, καταγόταν από την Εορδαία. Στην περίοδο των Ρωμαϊκών χρόνων η περιοχή αποτελούσε κομβικό σημείο, καθώς η Αρχαία Εγνατία Οδός, που συνέδεε τη Ρώμη με τις χώρες της κυριαρχίας των Ρωμαίων στην Ανατολή, περνούσε μέσα από την πόλη.
Μετά τη Μάχη του Κοσσυφοπεδίου το 1389 και με την εισβολή των Τούρκων στον Ελλαδικό χώρο, υπήρξαν μεγάλες καταστροφές από τους Τούρκους. Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας η περιοχή ονομαζόταν "Επαρχία Καϊλαρίων" και η Πτολεμαΐδα, "Καϊλάρ". Η περιοχή έγινε γνωστή για τη συμβολή της στο Μακεδονικό Αγώνα κατά τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-13. Το 1916 η επαρχία Καϊλαρίων μετονομάστηκε σε επαρχία Εορδαίας.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη της Πτολεμαΐδας έδειξε νέα σημάδια ανάκαμψης. Η ανακάλυψη του λιγνίτη στην περιοχή, αποτέλεσε σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη της πόλης. Η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή δημιούργησε το πρώτο ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο, το οποίο έδωσε ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής. Στην συνέχεια δημιουργήθηκαν εργοστάσια και άλλες παρόμοιες μεγάλες μονάδες της ΔΕΗ στις περιοχές του νομού Φλωρίνης το 1987 και εντός του νομού Κοζάνης, στην περιοχή Αγίου Δημητρίου.
Στην Πτολεμαΐδα σήμερα παράγεται περίπου το 70% της ηλεκτρικής ισχύος της χώρας. Κατασκευαστικές και τεχνικές εταιρίες, εργατικό, τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό από όλη την Ελλάδα έχει εγκατασταθεί στην Πτολεμαΐδα, λόγω του εργοστασίου.
