Το νησί Σαντορίνη ή Θήρα, βρίσκεται στο νότιο Αιγαίο πέλαγος, στο νησιωτικό σύπλεγμα των Κυκλάδων, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Σήμερα η Σαντορίνη είναι ένα από τα διασημότερα τουριστικά κέντρα του κόσμου. Είναι επίσης γνωστή για τα ηφαίστειά της. Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα ήταν το 1950 και οι μελλοντικές εκρήξεις είναι μάλλον σίγουρες. Η Σαντορίνη ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και χαρακτηρίζεται σαν ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, την Μήλο και την Νίσυρο. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας επίσημα καθιερώθηκε το όνομα "Θήρα".
Η Σαντορίνη καθώς και τα νησιά Θηρασία και Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη. Η Στρογγύλη ήταν αρχικά ένας ηφαιστειακός κώνος. Το κεντρικό τμήμα της ανατινάχτηκε στον αέρα μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου από τη Μινωική έκρηξη που έγινε το 1613 π.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα της Σαντορίνης και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού.
Το όνομα της νήσου "Θήρα" προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήραν που από τη Σπάρτη προερχόμενος, αποίκησε πρώτος το νησί αυτό. Το δε όνομα "Σαντορίνη" προέρχεται από τους διερχόμενους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμά τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης η οποία υπήρχε στο νησί.
Η σημερινή ημικυκλική και περισσότερο πεταλοειδής μορφή του νησιού οφείλεται στις κατά καιρούς ηφαιστειακές εκρήξεις, που μετέβαλαν το αρχικό στρογγυλό σχήμα της. Η όψη της από τη πλευρά του ηφαιστείου παρουσιάζεται βραχώδης και απόκρυμνη, σε αντίθεση με την ομαλότητα του εδάφους της στο υπόλοιπό της. Γενικά η Σαντορίνη είναι άνυδρος και ξερή, χωρίς λίμνες, ποταμούς ή χαράδρες. Οι αρδευτικές ανάγκες της Σαντορίνης καλύπτονται κυρίως με δεξαμενές όπου συγκεντρώνεται το βρόχινο νερό, καθώς και από φρεάτια. Υπάρχουν ωστόσο στη νήσο τρεις κύριες πηγές, καθώς και τέσσερις ιαματικές πηγές.
Η περίμετρος της Σαντορίνης είναι περίπου 36 ναυτικά μίλια και παρουσιάζει έξι όρμους: Το Αμμούδι ή Άγιος Νικόλαος, στη Πάνω Μεριά (Οία Θήρας), της Αρμένης, επίσης στη Πάνω Μεριά, τον όρμο Μουζάκι, τους όρμους Φηρών και Αθηνιού και τον όρμο του Μπάλου στο Ακρωτήρι.
