Ένα νεαρός φοιτητής της Νομικής και επίδοξος συγγραφέας, στην Αγία Πετρούπολη του 1865, ο Ροντιόν Ρασκόλνικωφ, δολοφονεί με μπαλτά την γριά τοκογλύφο Αλιόνα Ιβάνοβνα – λογαριάζοντας την ως "μία ψείρα" που πρέπει να εξαληφθεί από την ηθικό ορίζοντα της ανθρωπότητας. Καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία για την ενοχή του ο αστυνόμος Πορφύριος Πέτροβιτς προσπαθεί να τον πιέσει ψυχολογικά ώστε να οδηγηθεί στην ομολογία. Η Σόνια, η Διάφανη Πόρνη, έρχεται να αγαπήσει τον εφιάλτη του Ροντιόν – για να τον πάρει μέσα της και να τον μετασχηματίσει σε αγάπη. Ο Αρκάντι Σβιντριγκάιλοφ ενσαρκώνει το κυνικό κακό που κατισχύει, η Ντούνια, η αδελφή του Ρόντια, θύμα του Αρκάντι, ανασυστήνει την θυσιαστική αγάπη. Πού βρίσκεται η φύση των ανθρώπων – στον αρχέγονο φόνο ή στην επινοημένη ηθική; Υπάρχει Θεός ή όλα επιτρέπονται; Γιατί ο Ροντιόν βλέπει στο όνειρό του τους θαλάμους αερίων του Άουσβιτς; Γιατί οι άντρες σκοτώνουν και οι γυναικες σώζουν; Και με ποια διαδρομή η Πουλχερία Ρασκολνίκοβα, η μητέρα του Ροντιόν, δίνει μια προσωπική διέξοδο στην ανθρώπινη τραγωδία που απλώνεται δίχως όρια στην συνθήκη της νεωτερικότητας;
Δημοσιευμένο από τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι στα 1866, το "Έγκλημα και Τιμωρία" θεωρείται το κορυφαίο μυθιστόρημα του παγκόσμιου πολιτισμού – το σημείο μηδεν της ανθρώπινης πνευματικότητας, το οριακότερο κείμενο όλης της δυτικής λογοτεχνίας. Στον Ρασκόλνικωφ συναντιούνται ο Χριστός με τον Διάβολο, ο Άμλετ με τον Υπεράνθρωπο, ο Δον Ζουάν με τον Γκρέγκορ Σάμσα. Στην Σόνια περιέχεται όλη η χαμένη ανθρωπότητα που σφαγιάστηκε χωρίς ελπίδα, που κλείστηκε μέσα σε θαλάμους αερίων, που έγινε καπνός σε καμινάδες κρεματορίων – κι όμως, και πέρα από κάθε λογική προσδοκία, γυρεύει να δικαιωθεί όχι δια της εκδίκησης αλλά δια της αγάπης.
Στην θεατρική μεταφορά του Θανάση Τριαρίδη η δράση συναιρείται σε οχτώ πρόσωπα – ενώ στην σκηνή βρίσκεται και ο ίδιος ο Ντοστογιέφσκι ως ένας ααπό τους πρωταγωνιστές του εφιαλτικού σύμπαντος. Μέσα στο έργο ανακαλείται προφανώς ο Άμλετ (ως συνδεόμενο όριο με τον Ρασκόλνικωφ), η Κόλαση του Δάντη, ο Νίτσε, ο Φρόιντ και ο Κάφκα (που ορίζουν την εποχή του Χάους – συνεπώς και καθε σύγχρονη ανάγνωση του κόσμου πριν από αυτήν). Ενώ στον τρόπο που η Πουλχερία γίνεται δραματουργικά το πρόσωπο-κλειδί του έργου προφανώς αντανακλάται ο αυτοθυσιαστικός ενσυναισθητικός κόσμος του Αντρέι Ταρκόφσκι.
Τέλος, στα όνειρα του Ρασκόλνικωφ και της Σόνιας γίνεται η σύνδεση που χαρακτηρίζει όλη την δραματουργία του Τριαρίδη: Οι Θάλαμοι Αερίων του Άουσβιτς εισβάλλουν κυρίαρχοι, ως διαρκής εφιάλτης του μέλλοντος. Σύμφωνα με την πάγια θέση του Τριαρίδη μετά το Άουσβιτς, δεν μπορεί υπάρξουν οι μεγάλες καταστατικές αφηγήσεις της ανθρωπότητας δίχως να το συμπεριλάβουν στο πλέγμα τους – χωρίς να προσπαθήσουν να το δούνε και να το μετρήσουν, γύρω και μέσα τους.
Συντελεστές:
Θεατρική Διασκευή: Θανάσης Τριαρίδης
Σκηνοθεσία: Νικαίτη Κοντούρη
Συνεργάτης Σκηνοθέτης: Γιάννης Παρασκευόπουλος
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
*Η διανομή του έργου είναι υπό διαμόρφωση.
*Η ημερομηνία έναρξης της παράστασης είναι προσεγγιστική. Περισσότερες πληροφορίες θ' ανακοινωθούν σύντομα.
